agnieszka

     Na podstawie analizy przeprowadzonej w niniejszej pracy należy stwierdzić, że podstawowym zadaniem polityki spójności Unii Europejskiej jest wspieranie działań, które prowadzą do wyrównania istniejących dysproporcji pomiędzy poszczególnymi regionami krajów członkowskich. Pierwotnie wynikały one przede wszystkim z różnego potencjału gospodarczego państw – członków Unii Europejskiej, które najogólniej można było podzielić na tzw. kraje z dominującą gospodarką rolną oraz przemysłem. Po 1989 r.  doszły do tego również zaszłości historyczne, kiedy Europa po zakończeniu II wojny światowej została podzielona na dwa obozy, z których jeden rozwijał się bardzo prężnie dzięki systemowi gospodarki wolnorynkowej, natomiast drugi znajdował się pod dominacją Rosji Sowieckiej z narzuconymi zasadami tzw. ”gospodarki socjalistycznej”. Szczególnie mocno stało się to widoczne po transformacji ustrojowej tych państw, kiedy okazało się, iż wprowadzenie w nich rozwiązań wolnego rynku po latach socjalizmu nie będzie proste i szybkie. W przypadku Polski różnice w warunkach społecznych i ekonomicznych życia mieszkańców na tyle się pogłębiły, że znaczna część społeczeństwa znalazła się na granicy ubóstwa, żyjąc w regionach całkowicie upadłych pod względem gospodarczym. Dzięki przystąpieniu do unii, Polska stała się jednym z głównych beneficjentów polityki Unii Europejskiej mającej na celu przyspieszenie rozwoju najbiedniejszych regionów przez wsparcie działań samorządów lokalnych. Realizację takich działań nadal wspierają specjalne fundusze europejskie (zwane strukturalnymi oraz Fundusz Spójności), które dotyczą rozbudowy infrastruktury, potencjału gospodarczego i ludzkiego oraz współpracy regionalnej.

     Należy zaznaczyć, że wspomniane wyżej fundusze nie są wyłącznym źródłem pozyskiwania środków finansowych przez samorządy. Istnieje szereg programów krajowych lub regionalnych  przeznaczonych na realizację określonych inwestycji  o takim wymiarze, do których samorządy mogą również przystępować. Bardzo ważna jest także rola mieszkańców, którzy dzięki wprowadzeniu podziału administracyjnego kraju na administrację rządową i samorząd terytorialny, zyskali świadomość swojego wpływu na działania władz lokalnych oraz szerokie możliwości podejmowania aktywności gospodarczej, zwłaszcza w ramach drobnego i małego biznesu. Pomimo, że nie jest to tematem analizy należy podkreślić, że polityka Unii Europejskiej jest skierowana na wspieranie takich inicjatyw gospodarczych. Nie ulega wątpliwości, że najbardziej istotnym osiągnięciem zmiany ustrojowej w Polsce była decentralizacja władzy przez wprowadzenie autonomii samorządu terytorialnego. Dzięki temu obywatele otrzymali konkretny instrument do wywierania rzeczywistego wpływu na politykę prowadzoną przez władze lokalne, zwłaszcza na szczeblu gminy. Dzięki wyborom bezpośrednim mogą realnie ocenić, czy konkretna osoba jest dobrym gospodarzem czy też nic ze swoich obietnic wyborczych nie zdołała zrealizować. Z drugiej strony należy zaznaczyć, że administracja rządowa nałożyła na gminy  szereg zadań (własnych lub zleconych), na realizację których nie przekazuje wystarczających środków finansowych. Dlatego władze lokalne, zamierzając skorzystać z różnych funduszy unijnych zmuszone są do bardzo dokładnej analizy swoich możliwości finansowych, aby z jednej strony nie naruszyć dyscypliny finansów publicznych poprzez swój udział własny w kosztach projektów, natomiast z drugiej nie być zmuszone do zwrotu środków z danego funduszu w przypadku braku realizacji określonego zadania    w terminie. Wydaje się to głównym powodem rezygnacji z szeregu możliwości, jakie są oferowane w ramach funduszy lub programów UE. Ponadto uwarunkowane jest to innymi czynnikami, a zwłaszcza posiadaniem wyspecjalizowanej kadry, która przygotuje wniosek, który spełni wymogi konkretnego projektu oraz poprowadzi inwestycję w należyty sposób.

     Na podstawie przeprowadzonej w pracy analizy danych o projektach realizowanych przez gminę Wadowice można postawić wniosek, że władze jej są w stanie ocenić czy warto przystąpić do danego programu oraz jakie są szanse jego realizacji zgodnie z obowiązującymi zasadami. Z przedstawionych danych wynika, iż z 22 projektów na dzień dzisiejszy całkowicie zrealizowanych i rozliczonych zostało 10 projektów, pozostałe 12 projektów w dalszym ciągu znajduje się w realizacji. Wartość pozyskanych środków to 55 372 346,60 zł., a wartość wkładu własnego w projektach to 48 792 738,52 zł. Powyższe dane pokazują, że gmina Wadowice na bieżąco pozyskuje środki na inwestycje i działania rozwijające region. Nie są to spektakularne osiągnięcia, ale wystarczające na realizację najpilniejszych potrzeb oraz na miarę możliwości finansowych gminy. Analizując poziom wykorzystania środków unijnych przez gminę Wadowice można stwierdzić, że w stosunku do liczby realizowanych projektów, władze działają bardzo rozważnie, ponieważ nadmierna kumulacja kilku projektów w tym samym czasie mogłaby prowadzić do niezrealizowania któregoś z nich.  Konsekwencją tego byłby zwrot środków wraz z odsetkami co czasami jest niemożliwe, gdyż środki te mogły zostać już wydane. Reasumując władze gminy Wadowice realnie oceniają swoje możliwości i przystępują do konkretnego projektu po dokładnej analizie szans jego realizacji, pomimo że wydłuża to czas wykonania założonych celów.

       Na podstawie danych zanalizowanych w pracy można postawić wniosek, że władze gminy Wadowice zdecydowały się na przystąpienie do różnych projektów dotyczących bardzo różnych kwestii, np.  wodociągi, wymiana źródeł ciepła, jak również skierowane na inwestycje np. tężnia solankowa, arena Wadowicka. Można postawić wniosek, że Gmina Wadowice, po realizacji najpotrzebniejszych inwestycji, związanych głównie         z infrastrukturą, stara się również zaspokajać potrzeby związane z poprawą atrakcyjności sportowo-rekreacyjnej gminy. Można stwierdzić, że władze gminy działają w sposób pozwalający zaspokoić potrzeby mieszkańców z różnych dziedzin życia.

     Na zakończenie trzeba przyznać, że dzięki polityce spójności prowadzonej przez Unię Europejską, uległy znacznemu zatarciu istniejące wcześniej różnice pomiędzy najuboższymi i najbogatszymi regionami. W wielu przypadkach, tak jak wskazuje przykład gminy Wadowice, polepszyła się infrastruktura terenu, poważnie wzrosła aktywność gospodarcza mieszkańców oraz ich poziom życia. Środki te pozwalają bowiem na rozwój gmin, zwiększając ich konkurencyjność. To dzięki środkom unijnym gminy rozwijają się szybciej, niż w przypadku korzystania wyłącznie z własnych zasobów finansowych. Bez ich udziału nie było by możliwe osiągnięcie obecnego poziomu rozwoju. Środki z funduszy unijnych stanowią istotne źródło inwestycji, co w przypadku gminy stanowi bardzo korzystne rozwiązanie. Jest ono tym bardziej istotne, iż o dofinansowanie mogą ubiegać się wszystkie samorządy terytorialne i może ono być przeznaczone na pokrycie projektów z różnych dziedzin. Środki te są ważną formą wsparcia zwłaszcza dla nowych dotychczas nierealizowanych przedsięwzięć, a wymóg związany z promocją projektu wpływa na budowę pozytywnego wizerunku miejscowości.